Còng lưng làm cả đời, lương hưu không đủ sống tằn tiện

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TP.HCM, cho biết đã rất khổ tâm khi nói chuyện với một công nhân có tay nghề, từng làm việc liên tục, đóng BHXH 18 năm và sau đó đóng thêm 21 tháng theo chế độ BHXH tự nguyện để đủ điều kiện nhận lương hưu. Thế nhưng mỗi tháng hưu trí chỉ được 943.000 đồng. “Mức lương ấy không đủ để trang trải cuộc sống về già nên họ thà chọn rút chế độ một lần lấy nhiều nhiều làm vốn kinh doanh” - bà kể.

Câu chuyện ở đây rõ ràng có nguồn gốc từ việc doanh nghiệp (DN) lách luật. Ông Bùi Sĩ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội, thừa nhận một tình trạng phổ biến là DN trả lương cho công nhân ở mức khá nhưng kê khai để đóng quỹ BHXH thì họ chỉ đăng ký mức thấp, thậm chí vừa bằng mức lương tối thiểu. Làm vậy để họ giảm bớt nghĩa vụ góp 14% vào quỹ an sinh bắt buộc. Mà tương đương với mức lương tối thiểu, khoảng 1,2-1,5 triệu đồng tùy từng thời kỳ luật định, thì lương hưu dưới 1 triệu đồng như trường hợp nêu trên là dễ hiểu.

Từ thực tiễn ấy, bà Quyết Tâm cho rằng không chỉ sửa Luật BHXH mà tới đây, QH cần quyết tâm đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh dự án luật tiền lương tối thiểu, mà tốt nhất là ngay trong kỳ họp cuối năm này, Chính phủ cần trình xin ý kiến QH.

Nếu Điều 60 Luật BHXH tốt đẹp cho người lao động thì nó sẽ tốt đẹp hơn nữa khi cho họ được linh động lựa chọn theo hoàn cảnh của mình. Đại biểu Trần Thanh Hải; Tâm trạng của tôi khi thấy công nhân phản ứng Điều 60 là xấu hổ, thấy mình có lỗi với cử tri. QH cũng phải nhận lỗi với người lao động chứ không phải chỉ sửa rồi nhận lỗi cho có. Đại biểu Võ Thị Dung; Làm luật như vậy tôi thấy buồn, với tư cách ĐBQH, tôi xấu hổ, thấy mình có phần trách nhiệm trong việc ấn nút thông qua một điều luật chưa có hiệu lực đã bị cử tri phản ứng. Đại biểu Trần Hoàng Ngân

Chúng tôi cảm thấy xấu hổ, day dứt

Bàn về trách nhiệm để một luật vừa thông qua năm trước, nay chưa có hiệu lực đã phải sửa, các đại biểu của TP.HCM như bà Võ Thị Dung, ông Trần Hoàng Ngân... đều nói mình thấy xấu hổ, day dứt, có lỗi với cử tri. Thậm chí bà Dung còn cho rằng QH cần cầu thị, nhận lỗi việc này.

Bên cạnh đó, phân tích những nguyên nhân sâu xa làm giảm sức hấp dẫn của chế độ BHXH bắt buộc, ông Bùi Sĩ Lợi, đoàn Thanh Hóa, cho rằng cái “bắt buộc” đó đã không có chế tài đủ mạnh. DN không đóng hoặc lách luật chỉ đóng mức thấp thì chẳng bị phạt, kể cả người lao động không tham gia cũng chẳng sao. Như thế thì quỹ BHXH không thể đủ sức gánh vác trách nhiệm bảo đảm an sinh cho người dân.

Cùng đoàn với ông Lợi, Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng cũng cho rằng chế độ BHXH một lần cần phải điều chỉnh. Nhưng tới đây phải có giải pháp để không lặp lại tình trạng như thời những năm đầu 1990, người lao động ồ ạt nghỉ theo chế độ 176, nhận “một cục” vài triệu đồng để rồi bây giờ rất nhiều người không có lương hưu, sống cảnh già khốn khó.

N.NHÂN - Đ.MINH
(Theo plo.vn)